Data is de motor van moderne marketing en innovatie, maar ook de grondstof van een groeiende zwarte markt. Terwijl organisaties investeren in AI-systemen en data-gedreven strategieën, ontstaat parallel een wereld waarin diezelfde data wordt verhandeld, misbruikt of gekopieerd.
▼
Wat datadieven echt drijft
Cybercrime-expert Renushka Madarie (Hogeschool van Amsterdam) onderzocht hoe datadieven denken en handelen. Haar bevindingen maken duidelijk dat hun keuzes niet willekeurig zijn. Ze selecteren doelwitten niet alleen op waarde, maar ook op gemak. De kans om ongezien binnen te komen weegt soms zwaarder dan de waarde van de buit.
Eenmaal binnen verkennen hackers stap voor stap het netwerk, testen routes en bepalen waar de meest gevoelige informatie ligt. Dat proces kost tijd. Wie snel reageert en zwakke plekken dicht, kan grote schade voorkomen.
Een zwarte markt met witte regels
In het tweede deel van haar onderzoek analyseerde Madarie online marktplaatsen voor gestolen data. Tot haar verrassing bleken die sterk te lijken op legale platforms zoals Vinted of eBay. Verkopers bouwen reputaties op, kopers laten reviews achter en betalingen verlopen via tussenpersonen.
De waarde van data blijkt daar niet afhankelijk van prijs, maar van exclusiviteit. Hoe vaker een dataset is verkocht, hoe minder interessant ze wordt. Het is de wet van schaarste, toegepast op gestolen informatie.
Wat dit betekent voor de data- en insightswereld
Voor organisaties in data, analytics en research ligt hier een duidelijke les. Wie data verzamelt, beheert of modelleert, draagt niet alleen verantwoordelijkheid voor kwaliteit, maar ook voor bescherming. Elk lek, elke dataset die ongecontroleerd circuleert, ondermijnt vertrouwen in het hele ecosysteem.
De groei van AI-systemen vergroot dat risico. Hoe meer data we gebruiken om algoritmes te trainen, hoe groter de aantrekkingskracht voor kwaadwillenden die op zoek zijn naar toegang, niet naar informatie.
Van risico naar weerbaarheid
Echte cyberweerbaarheid begint bij inzicht in menselijk gedrag, niet alleen in technische oplossingen. Begrijpen hoe datadieven opereren, helpt organisaties om hun eigen zwakke plekken beter te herkennen. Snel ingrijpen, duidelijk eigenaarschap en realistische training zijn effectiever dan dure firewalls zonder alertheid.
Data is waardevol omdat het vertrouwen vertegenwoordigt. Wie dat vertrouwen verliest, verliest meer dan cijfers kan meten.