ChatGPT is niet meer weg te denken uit het dagelijks leven, maar voor Brussel blijft de AI-assistent een hoofdpijndossier. De technologie evolueert sneller dan de wetgeving, waardoor Europa worstelt met zijn eigen tempo. ChatGPT valt al onder de AI-wet, maar of het ook binnen de Digital Services Act (DSA) thuishoort, wordt pas in 2026 beslist.
▼
Wetgeving die achter de feiten aanloopt
ChatGPT telt inmiddels meer dan 120 miljoen maandelijkse gebruikers in Europa. Daarmee behoort het platform in het rijtje van de grootste online spelers van het continent, waar de strengste regels gelden. Toch is nog onduidelijk welke verplichtingen precies gelden.
De DSA is ontworpen vóór de opkomst van generatieve AI en sluit daarom niet goed aan op chatbots die tekst genereren, gesprekken voeren en zoekfuncties combineren.
Volgens juristen in Brussel toont dit de zwakte van het Europese beleid: de regels zijn nog niet afgestemd op technologie die sneller evolueert dan de wet. Tot er duidelijkheid komt, blijft ChatGPT grotendeels opereren zonder de extra transparantie- en risicorapportages die gelden voor grote platforms als Google en Meta.
Twee wetten, één probleem
De onzekerheid draait om de overlap tussen de AI-wet en de Digital Services Act.
De AI-wet verplicht bedrijven om risico’s van hun modellen te beoordelen en te beperken. De DSA gaat over bredere systeemrisico’s, zoals verkiezingsbeïnvloeding en misleidende informatie. Die twee kaders lopen niet altijd synchroon, wat kan leiden tot grijze zones in de handhaving.
Experts waarschuwen dat de EU hierdoor kostbare tijd verliest in het reguleren van generatieve AI. Een te smalle interpretatie van de DSA zou OpenAI bovendien vrijstellen van bepaalde verplichtingen, zoals mechanismen waarmee gebruikers schadelijke inhoud kunnen melden.
Wat betekent dit voor de data- en insightssector?
De vertraging in Brussel laat zien dat AI-regelgeving voorlopig een bewegend doel blijft.
Voor organisaties die werken met data en generatieve AI betekent dit dat ze niet kunnen wachten op wetgeving, maar zelf al moeten nadenken over ethiek, transparantie en risicobeheer.
Zolang Europa de regels niet scherp heeft, ligt de verantwoordelijkheid vooral bij de markt zelf. De vraag is hoe lang dat houdbaar blijft in een sector waar innovatie sneller beweegt dan beleid.