Sinds 2018 zijn de AVG en de Nederlandse Uitvoeringswet AVG in werking zijn getreden. De ervaringen met de privacyregels zijn geïnventariseerd en de regering wil naar aanleiding van deze ervaringen een aantal aanpassingen in de privacyregels doorvoeren.
Daarvoor is zij bezig met het voorbereiden van de Verzamelwet Gegevensbescherming. Een aantal highlights van de voorgenomen wijzigingen.
Sinds 25 mei 2018 is de AVG Algemene Verordening Gegevensbescherming van toepassing. De AVG biedt Europese lidstaten de ruimte om bepaalde onderwerpen nader in te kleuren in de nationale wetgeving. In Nederland is van die mogelijkheid gebruik gemaakt in de Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensverwerking (UAVG), die tegelijkertijd met de AVG in werking is getreden. De UAVG bevat een aantal specifieke regels en uitzonderingen ten aanzien van bijvoorbeeld:
- het verbod om bijzondere persoonsgegevens – zoals gezondheidsgegevens – of strafrechtelijke gegevens te verwerken;
- het verwerken van persoonsgegevens in het kader van journalistiek of academische, artistieke of literaire uitdrukkingsvormen;
- het verwerken van persoonsgegevens voor wetenschappelijk onderzoek en statistiek;
- het verwerken van persoonsgegevens inzake archivering in het algemeen belang.
Highlights aanpassingen UAVG
De regering wil in de Verzamelwet Gegevensbescherming een aantal aanpassingen in de UAVG doorvoeren. Een selectie van aanpassingen uit dit wetsvoorstel in het kort:
1. Particuliere archiefinstellingen kunnen een beroep doen op een aantal uitzonderingen met betrekking tot de rechten van betrokkenen uit de AVG, zoals het recht op rectificatie of verwijdering van persoonsgegevens in archiefbescheiden. Dergelijke uitzonderingen gelden nu ook al voor archiefbewaarplaatsen in de zin van de Archiefwet, maar worden dus uitgebreid naar particuliere archiefinstellingen. Voorwaarde is wel dat de particuliere archiefinstellingen voor het publiek toegankelijk zijn en archieven van blijvende waarde voor het algemeen en historisch belang – zonder winstoogmerk – beheren. Denk bijvoorbeeld aan het NIOD of het Instituut voor oorlogs-, holocaust- en genocidestudies.
2. Accountants krijgen een wettelijke grondslag om bijzondere persoonsgegevens te mogen verwerken in het kader van hun wettelijke controletaken. Daarbij geldt overigens de voorwaarde dat de bij een te controleren organisatie aanwezige persoonsgegevens, die vallen onder het medisch beroepsgeheim, eerst dienen te worden gepseudonimiseerd.
3. Jongeren tussen de 12 en 16 jaar krijgen meer rechten ten aanzien van hun persoonsgegevens. Tot nu toe zijn jongeren in deze leeftijdscategorie daarvoor nog afhankelijk van hun ouders of andere wettelijke vertegenwoordigers. De bedoeling is dat deze jongeren zelf ook een toestemming voor het verwerken van persoonsgegevens weer kunnen intrekken. Daarnaast dienen jongeren tussen de 12 en 16 jaar zelf hun rechten uit de AVG, zoals het recht op inzage of op verwijdering van hun persoonsgegevens, uit te kunnen oefenen. De ouders of andere wettelijke vertegenwoordigers blijven overigens in beginsel ook bevoegd om deze rechten van de betreffende jongere uit te oefenen. Dat is alleen ten aanzien van zorgverleners die persoonsgegevens van de jongere verwerken anders indien de regels uit de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) zich daartegen zouden verzetten. Bijvoorbeeld in de situatie dat het beroepsgeheim van een hulpverlener zwaarder zou wegen dan het recht op inzage van de ouders in medische persoonsgegevens over hun kind.
Vervolg wetsvoorstel
De consultatie van het openbaar gemaakte voorstel voor de Verzamelwet Gegevensbescherming is inmiddels gesloten. Het is nu aan de regering om dit voorstel – al dan niet naar aanleiding van de consultatie in aangepaste vorm – bij de Tweede Kamer in te dienen. Wordt vervolgd.
Bron: Blog Elferink & Kortier Advocaten, augustus 2020