In de laatste Clou besteedden we veel aandacht aan Generatie Z, een onderwerp dat leeft. En dat geldt des te meer voor de huidige lockdown-tijd waarin jongeren met nog meer nieuwsgierigheid (en onzekerheid) naar de toekomst kijken. Reden voor Catelijne Rutten en Pamela Potters van Nwsgrg en Pam Onderzoek om – via de online-tool Whereby – een kwalitatief onderzoek onder jongeren uit te voeren. Nog voor premier Rutte ze gisteravond opriep om hun mening te geven!
Auteur Jan Roekens
‘Hoe ervaren jongeren deze periode?’ was de vraag die werd voorgelegd aan 15 jongeren tussen 12 en 18 jaar van MAVO- tot VWO-niveau, verspreid over het land.
De uitkomst is helder: jongeren zijn veel alleen en kunnen weinig ondernemen. En ze vinden het maar saai. Heel anders dan hun normale leven waar ze juist veel met anderen zijn, veel op pad gaan en samen sporten, shoppen en chillen. Het leven nu krijgt zo’n 1 tot 1,5 punt lager dan normaal.
Wat doen ze thuis? Op hun eigen kamer zitten, online lessen volgen en huiswerk maken en nog meer social media gebruiken. Ze kijken Netflix, ze facetimen en doen aan videobellen. Maar ze spelen ook spelletjes met hun ouders (letterlijk!), ze ruimen hun kamer op of gaan schilderen in huis. En er zijn er bij die bloemen plukken en naar een verzorgingshuis brengen.
De meeste jongeren mochten van hun ouders in het begin niet met anderen afspreken. Daar hadden ze begrip voor, maar het was wel moeilijk. Na verloop van tijd gingen de meeste ouders daar wat soepeler mee om. En ja, er waren toch nog wat feesten – met bijbehorende boetes.
Rust!
Zijn er ook voordelen? Zeker, je kunt uitslapen, je eigen ritme bepalen. Je hoeft niet naar school, je mag de hele dag in je joggingbroek zitten en je hoeft geen make-up te dragen. Sommige jongeren genieten van deze vertraging en ervaren zelfs rust! En ze gebruiken Slowly, een app voor briefpost.
Hoe zit het met school? Dat is lastig. Ze ervaren echt een druk, moeten verplicht aanwezig zijn in de online-les, dingen zelf doen en uitzoeken. Dat is toch drukker dan normaal, terwijl ze minder schooltijd kwijt zijn. Jongere leerlingen hebben vaak moeite met zelf leren, zij missen de uitleg en doen vaak alleen het minimale. Oudere leerlingen realiseren zich dat ze veel stof missen. En dat schuurt als je in het voorlaatste of examenjaar zit, want je moet toch hard werken. Eindexamenleerlingen vinden het vreselijk dat ze de examens niet kunnen doen op de reguliere manier. Veel jongeren missen het sociale contact op school, niet zozeer met de hechte vrienden – die spreken ze online of live al veel -, maar vooral met degenen die ze wat minder goed kennen, maar met wie ze wel praten.
Party
De 15-plussers ervaren door de corona-tijd welke vriendschappen belangrijk zijn en welke niet. Wie missen ze nu echt en met wie willen ze contact houden? Met hun echte vrienden hebben ze veel contact, via social media, TikTok, Snapchat en Instagram. Maar er zijn ook nieuwe contactmogelijkheden, zoals de Netflix Party: samen Netflix kijken en ondertussen chatten met elkaar. En veel jongeren facetimen dan ook nog, zodat ze samen kunnen lachen en kletsen tijdens het kijken. En er is de HouseParty: samen kletsen en tegelijkertijd online spelletjes spelen.
Maken jongeren zich ook zorgen? Ja, om hun eigen gezondheid, die van hun dierbaren (vaak kwetsbare ouderen) en over hoe lang dit nog duurt.
En wat waarderen ze? Ze realiseren zich meer dan anders hoe fijn hun gewone leventje eigenlijk was, de vrijheid die ze hadden, de vanzelfsprekendheid van elkaar mogen zien en met elkaar afspreken. Ze beseffen dat ze het goed hebben met ouders, broers en zussen, thuis, de tuin…. Een deel verwacht dat dat dankbare gevoel wel blijft en dat ze na corona-tijd veel meer met elkaar zullen afspreken. Maar hoe lang dat gevoel blijft…?
Samen shoppen
Hoe zit het met shoppen? Dat is zeker voor meisjes een tijdverdrijf, een uitje dat nu niet kan. Veel meiden en jongens missen het gezellige shoppen met elkaar. Online shoppen ligt voor de hand, maar de meesten vinden ‘echt shoppen’ veel leuker. Voor een deel van de jongeren is het online shoppen nieuw. Wat ze zoal kopen? Veel kleding, ook zwemkleding voor de zomer en accessoires zoals sieraden, zonnebrillen en earpods.
Opvallend is dat jongeren nu meer hun eigen smaak durven te volgen. Waar ze normaal door de groepsdruk op safe spelen, hebben ze nu dingen gekocht die uitgesprokener zijn of ze anders niet zouden hebben gekocht. Durven differentiëren is lastig voor ze, maar ze hebben er wel behoefte aan. En dat kan nu beter door de lockdown.
Corona killen
Pamela en Catelijne keken met de jongeren ook naar twee campagnes: Travis Scott in FortNite en Slimmer chillen is Corona killen.
De eerste is een Fortnite-campagne waarin rapper Travis Scott optreedt in een vooral bij jongens populaire game. Alle jongeren kenden de campagne wel, maar slechts een paar jongens hebben ‘m echt gezien – vooral de gamers. Opvallend is dat ze het speciale optreden niet linken aan de lockdown.
Bij geen van de jongeren was de campagne Slimmer Chillen is Corona killen bekend. En dat terwijl ze de doelgroep zijn. De boodschap is duidelijk (1,5 meter afstand houden), maar de call to action – bedenk je eigen manier van chillen op afstand – krijgt minder waardering. Het is gênant om zoiets op social media te delen. Alle jongeren vinden het idee best leuk, maar ze weten zelf wel hoe ze moeten afspreken en 1,5 meter afstand houden.
En… straattaal past niet bij volwassenen en zeker niet bij ‘een oude saaie man’; slechts een enkeling herkende minister Grapperhaus.
En nu?
De toekomst? De corona-crisis en de lockdown hebben een enorme impact op jongeren, hun gevoel en gedrag. Ze zullen later hun manier van leven en sociale contacten meer waarderen. Dat is ook precies wat ze zich in de toekomst zullen herinneren van deze periode: ‘Het was saai, ik miste mijn vrienden, we zaten een soort van opgesloten!’ En ze zullen tegen hun kinderen zeggen: ‘Wees blij dat je naar school mag, en verveling…… wij verveelden ons pas echt, toen we niet of nauwelijks onze vrienden mochten zien!’
www.nwsgrg.nl
www.pam-onderzoek.nl
Speciale dank aan Joas Rozenbroek van Trend Extend – doelgroepspecialist