Jaarlijks brengt Motivaction voedingsgewoontes in Nederland in kaart. De peiling van 2024 toont aan dat het streven naar een gezonder levenspatroon wederom in beperkte mate toeneemt. Het aantal vleesminderaars en vleesmijders is terug op het niveau van 2022. De extreme fixatie op bezuinigen bij het kopen van voedingsmiddelen zwakt af. Daar is de consument inmiddels wel klaar mee.
▼
Ruim vier op de tien Nederlanders (44%) hebben de afgelopen zes maanden veranderingen in hun gedragspatroon aangebracht om gezonder te leven. Meer bewegen speelt daarin de hoofdrol, gevolgd door gezonder of beter eten. Het percentage ligt hoger dan de afgelopen twee jaar, met name in vergelijking met 2022 (34%). In dat jaar was Covid eindelijk op zijn retour, en liet de consument de teugels bewust vieren. De belangstelling voor een gezondere levensstijl neemt weer toe. Een grotere groep mensen (55%) dan in eerdere peilingen (50%) is nu bewust bezig met voeding. Ze zoeken ook vaker naar informatie daarover. Tegelijkertijd is het aantal consumenten dat eet wat ze lekker vinden, ongeacht of het gezond is, afgenomen.
Meer flexitariërs
In dit veranderende leefpatroon is het aantal flexitariërs dit jaar (41%) weer fors toegenomen, na de duidelijke dip van 2023 (32%). Voor een grote groep Nederlanders past bewust geen vlees eten in een meer gezonde leefstijl. Tegen die achtergrond is het niet verrassend dat de verschillende soorten vleesvervangers gemiddeld al door zo’n vier op de tien consumenten geaccepteerd worden. Ze eten die nu al, of ze staan er in elk geval voor open. Dit geldt voor de bekende varianten op basis van groente, peulvruchten of kaas in even grote mate als voor verschillende hybride vleessoorten. Toch is het nog steeds wachten op een smaakvol alternatief met een ‘bite’ die vergelijkbaar is met die van klassiek vlees. Wellicht kan kweekvlees die gamechanger worden? Bijna vier op de tien consumenten (37%) is bereid om vlees uit het laboratorium te gaan proeven, zodra wet- en regelgeving de introductie ervan toestaat.
Prijsbewustzijn daalt
De peiling van 2023 liet zien dat het prijsbewustzijn bij de aanschaf van voeding drastisch was toegenomen. Zes op de tien consumenten, een verdubbeling in vergelijking met 2021, letten toen meer op de prijzen van levensmiddelen dan voorheen. Ze handelden daar ook naar door minder te kopen, meer aanbiedingen te kopen, vaker te kiezen voor huismerken en meer naar discount supermarkten te gaan. Maar een aanzienlijk deel van de shoppers is daar inmiddels wel klaar mee. De groep die bewust bezuinigt op eten en drinken daalt met een kwart, van 35% in 2023 naar 26% nu.
Is het bewerkt?
Van een positief imago kan ultrabewerkte voeding voorlopig alleen maar dromen. In navolging van de aandacht hiervoor in de USA en de UK is één op de vijf Nederlandse consumenten (18%) inmiddels redelijk bekend met dit begrip. Het beeld dat zij ervan hebben kent weinig nuance. Maar liefst 44% denkt dat het eten ervan in algemene zin ‘behoorlijk gevaarlijk’ is voor de mens, nog eens 40% houdt het op ‘een beetje gevaarlijk’. Ruim een derde van de consumenten (37%), vooral hoger opgeleiden (47%), zegt zoveel mogelijk onbewerkte producten te eten. Het debat hierover zal de komende jaren zonder twijfel intensiveren, met NGO’s als de verwachte aanjagers en grote voedingsmiddelenconcerns als doelwit.