Voor deze eindevaluatie heeft het SCP gebruikgemaakt van verschillende deelonderzoeken. Zo is de Participatiewet door Berenschot en I&O Research geëvalueerd onder werkgevers. I&O Research deed voor de Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzoek onder de doelgroep van de Participatiewet.
Sinds de invoering van de Participatiewet zijn meer werkgevers aan het denken gezet over het in dienst nemen van arbeidsbeperkten. Toch zet slechts 4,5 procent van hen die plannen om in daadwerkelijke plaatsingen. En voor maar nipt een derde van de 32 procent arbeidsbeperkten betreft dit een duurzame arbeidsovereenkomst. Dat zijn de voornaamste uitkomsten van het ervaringsonderzoek waaraan 1.366 werkgevers hebben deelgenomen onder 1.366 werkgevers dat Berenschot en I&O Research uitvoerden in het kader van de evaluatie van de Participatiewet. In het voorjaar van 2019 hebben de werkgevers een digitale vragenlijst in gevuld. Eind november presenteerde het ministerie van SZW, opdrachtgever van de evaluatie, de uitkomsten aan de Tweede Kamer.
Het ervaringsonderzoek onder werkgevers is gebaseerd op drie metingen in 2015, 2017 en 2019, die door Berenschot en I&O Research zijn uitgevoerd. Aan de hand van een representatieve steekproef onder werkgevers is een landelijk beeld geschetst van de uitwerking van de Participatiewet op werkgevers en daarmee op de baankansen voor de doelgroep van de Participatiewet. De hoofdvragen waren 1) of werkgevers de komst van de Participatiewet als een vooruitgang beschouwden en 2) wat hun ervaring was met het werven, in dienst nemen en houden van werknemers met een arbeidsbeperking.
Inspectie SZW Klantenquête 2019
De klantenquête 2019 laat, evenals de eerdere klantenquêtes, zien dat mensen die onder de Participatiewet vallen overwegend positief staan tegenover werk, maar vanwege belemmeringen (vaak op gezondheidsgebied) nog niet in staat zijn om op korte termijn al aan het werk te gaan. De meesten hebben zodoende niet alleen behoefte aan hulp bij het zoeken van werk, maar ook aan ondersteuning om werkfit te worden. De mensen die vóór de invoering van de Participatiewet al een uitkering kregen van de gemeente, ervaren sinds de invoering van de Participatiewet nauwelijks verschillen in de ondersteuning en hun waardering voor de dienstverlening is onveranderd. Nog altijd geeft ongeveer 60 procent aan dat ze niet hoeft te solliciteren.
I&O Research voerde in 2019 de klantenquête uit onder de verschillende doelgroepen
De brede gemeentelijke doelgroep: personen die ook voor invoering van de Participatiewet al recht hadden op inkomensondersteuning vanuit de gemeente.
De nieuwe gemeentelijke doelgroep: jonggehandicapten met arbeidsvermogen, die voor invoering van de Participatiewet in aanmerking kwamen voor de Wajong.
Jonggehandicapten met recente werkervaring, die voor ondersteuning om aan het werk te komen en te blijven vallen onder de werking van de Participatiewet.
Personen die bij ingang van de Participatiewet op de Wsw-wachtlijst stonden.
Niet-uitkeringsgerechtigden (‘nuggers’), met specifieke aandacht voor jonggehandicapte nuggers.
De uitnodiging om mee te doen aan de klantenquête is per brief verstuurd naar ruim 21.000 personen (in de periode februari t/m mei 2019). Per doelgroep is een aparte versie van de brief opgesteld, waarin is verwezen naar de specifieke situatie van de mensen in de betreffende doelgroep. Mensen konden online meedoen aan het onderzoek of de meegestuurde schriftelijke vragenlijst invullen en retour sturen. Er zijn meerdere herinneringsbrieven verstuurd en een klein deel heeft ook een herinnering per e-mail ontvangen. Er is gestreefd naar een respons tussen 20 en 30 procent, variërend per doelgroep. In totaal zijn er 5.024 vragenlijsten ingevuld.
Bron: Persbericht I&O Research, 10 december 2019