Column – ‘De marktonderzoeker moet zo nodig belangrijker worden’

Door Geplaatst door de redactie | 19-06-2025

De meeste branchegenoten verbazen zich er niet eens meer over dat de ontwikkelingen in het vak mekaar al pootje lichten voordat ze tot wasdom zijn gekomen. Synthetische data vechten met AI om de Grote Aandachtsprijs, AI slaat de gemiddelde onderzoeker buiten de ring, de terugmeppende onderzoeker laat AI eerst maar eens de eenvoudige klusjes opknappen, en hoe harder er geroepen wordt dat het vak draait om human data, hoe meer je bezorgdheid hoort over fraude.

Kortom, het is nooit rustig. Er zijn mensen die met weemoed terugdenken aan vroeger, toen je nog in je met sigarenas bestrooide bruine pak naar een congres ging om daar alles te horen over Event History Analyse, of dat je wel onderzoek kon doen onder consumenten, maar hoe zat het dan met onderzoek onder bedrijven? Nee, vroeger waren we zeker nog niet zo ver als tegenwoordig. Of toch…? Neem nou de uitspraak uit 1995: ‘Het adviseerwerk mag niet de overhand krijgen, want dat houd je weinig tijd over voor je eigen vak: het verzamelen van informatie’. En wat dacht u van: ‘de marktonderzoeker moet zo nodig belangrijker worden. Hij moet meer bij de leiding van de bedrijven betrokken worden. Nou, dat wordt hij automatisch als hij goed onderzoek doet!’

Wat valt hier op? Dat er in de oudheid al discussie was over de adviseursrol van de onderzoeker/data-analist/insights-professional. Die discussie is er nog steeds. De insights en de predictive analytics kloppen aan de deur van het management – en ze willen gehoord worden – maar in de boardroom vinden ze het nog vaak erg eng dat er mensen zijn die het beter weten dan zij. En dan de uitspraak: ‘de marktonderzoeker bij de leiding betrekken’? Hoe verzonnen en verzinnen ze het? Het nieuwste GRIT-rapport rept van bedrijfsleiders die met een zekere interesse kijken naar data & analytics-teams, want die lui kunnen – potverdorie – zomaar informatie leveren die zorgt voor een groeiende omzet. Maar een stoeltje bij de top? Mwah.

Niks nieuws, en de man van de uitspraken uit 1995 zou met een glimlach kijken naar de huidige tijd. Het was Jan Stapel, mede-oprichter van het NIPO. Waarom ik hierover begin? Omdat het interview stond in het blad Onderzoek (uitgave van de Nederlandse Vereniging van Marktonderzoekers). Het was de eerste keer dat ik mijn naam in het colofon mocht zetten. Binnenkort zet ik voor de laatste keer mijn naam in deze nieuwsbrief. Tot die tijd grasduin ik nog een paar keer in de vele jaargangen Onderzoek, Clou en Daily Data Bytes. U hoort nog van me.

Jan RoekensHoofdredacteur Daily Data Bytes

Deze artikelen vind je vast ook interessant

Ook de laatste bytes ontvangen?