De race om de metaverse verandert in een geopolitieke machtsstrijd. Uit nieuw onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat de VS, China en de Europese Unie elk werken aan hun eigen versie van dit ‘nieuwe internet’. Daarbij draait het niet alleen om technologie, maar vooral om de vraag wie straks de macht heeft over data, identiteit en digitale infrastructuur.
▼
Drie visies, drie werelden
In de Verenigde Staten ontwikkelt de metaverse zich tot een commerciële omgeving, gedreven door techgiganten als Meta, Apple en Google. Zonder duidelijke overheidsregie bepalen zij hoe gebruikers zich bewegen, betalen en communiceren. De data van miljoenen mensen komen zo in handen van een klein aantal privé partijen.
China kiest voor een tegenovergestelde aanpak. Onder het Three-Year Action Plan (2023–2025) stimuleert de overheid bedrijven als Huawei, Tencent en ByteDance om virtual reality te integreren in onderwijs, zorg en industrie. Elke digitale identiteit en transactie verloopt via staatsgesteunde systemen, die technologische vooruitgang combineren met controle en toezicht.
De Europese Unie probeert een eigen koers te varen met de Web 4.0 en Virtual Worlds Strategy. Daarin ligt de nadruk op een open en verbonden metaverse, gebouwd op waarden als privacy, transparantie en inclusie. Projecten als Destination Earth en CitiVerse tonen de ambitie om innovatie te verbinden met publieke belangen. Toch blijft Europa sterk afhankelijk van Amerikaanse cloud- en AI-infrastructuren, wat haar invloed beperkt.
Macht over het nieuwe internet
De drie regio’s tonen elk een andere digitale filosofie.
- De VS vertrouwt op marktwerking en innovatie.
- China kiest voor staatssturing en industriële kracht.
- Europa probeert technologie te combineren met ethiek en vrijheid.
Die uiteenlopende benaderingen bepalen wie straks de spelregels schrijft voor het internet waarop inwoners, bedrijven en overheden actief zijn.
Wat betekent dit voor Nederland?
Voor Europese en Nederlandse organisaties draait de discussie niet langer om technologische adoptie, maar om digitale positie. Wie bouwt de infrastructuur, beheert de data en bepaalt de standaarden? De strijd om de metaverse is in feite de strijd om soevereiniteit.