In de laatste week van oktober vond de Dutch E-commerce Week plaats. Het centrale thema bleek optimalisatie. Dat is niet zo vreemd. Al sinds het begin van de 21ste eeuw is optimalisatie, zowel in de praktijk als in de wetenschap, het sleutelwoord in het jonge vakgebied van e-commerce. Toch blijken er twee verschillende interpretaties van die optimalisatie te bestaan, zo werd duidelijk tijdens de vele presentaties.
Traditioneel wordt binnen de e-commerce optimalisatie geïnterpreteerd in het licht van conversie. Het overgrote deel van de presentaties tijdens de Dutch E-commerce Week deelden dan ook de nieuwste inzichten op het gebied van conversie-optimalisatie. De presentaties gingen vol in op methoden om omzet te verhogen, ‘recommendations’ te verstevigen, email-marketing succesvoller te maken en data slim te gebruiken; allemaal toonbeelden van een transactie-gedreven perspectief op de retail.
Daartegenover stond een hele andere interpretatie van e-commerce-optimalisatie, namelijk die vanuit een duurzaamheidsperspectief. Zo benadrukte Laurens Spiele van Decathlon dat optimaliseren het vinden van een balans tussen people, planet en profit betekent, en motiveerde hij de keuze om juist niet gratis te bezorgen. En Rick Bakker liet met allerlei voorbeelden zien hoe Wehkamp minder lucht tracht te transporteren en haar ecologische voetafdruk probeert te minimaliseren. Ook dat zijn optimalisatieslagen, maar dan vanuit een totaal andere mindset.
Duurzaamheid
Waar het transactie-gedreven perspectief op optimalisatie van de e-commerce de focus legt op het maximaliseren van de conversie en de omzet, legt het duurzaamheidsgedreven perspectief de klemtoon op het minimaliseren van de belasting op de omgeving. Natuurlijk trachten beide perspectieven bij te dragen aan mooie economische cijfers. En natuurlijk hebben de retailers die optimalisatie interpreteren vanuit een duurzaamheidsperspectief ook conversie-specialisten in huis, net zo goed als retailers die optimalisatie interpreteren vanuit een transactieperspectief oog hebben voor hun ecologische voetafdruk. Het is nooit of-of, maar bijna altijd én-én. Toch geeft de kleur die iedere retailer toevoegt aan de optimalisatieslag wel karakter aan de beleving van die retailer door de klant.
Relatie
De polarisatie tussen transactie en relatie wordt in het economisch domein al sinds de jaren 80 van de vorige eeuw beschreven. En die twee scholen zie je keer op keer terugkomen. Inmiddels is de transactie een online transactie geworden en wordt ‘relatie’ niet alleen bezien vanuit een relatie met klanten maar ook vanuit een relatie met de omgeving. Ondanks dat het kortetermijnkarakter van het transactieperspectief al decennialang beschreven wordt als een ‘rat race’, is dit perspectief nog altijd volop aanwezig. Een langetermijnblik op e-commerce overtuigt maar enkelen, en zeker niet allemaal. Wellicht smelten de twee scholen in de toekomst toch nog samen, misschien ook niet. Tijdens de Dutch E-commerce Week waren de twee scholen in ieder geval nog in volle glorie aanwezig.