Met regelmaat komen mensen bij mij met de vraag ‘Eveline, we willen meer met nudging doen, kan jij ons daarbij helpen?’. Veelal zijn dit professionals die zien dat nudging populair is. Die populariteit wakkert vervolgens een behoefte aan. Helaas zal die behoefte via hun vraag bijna nooit bevredigd worden. Je kunt namelijk niet meer aan nudging doen. Je kunt wél meer problemen oplossen.
Nudging, oftewel de ander een vriendelijk duwtje in de rug geven naar een keuze die beter is voor zijn welzijn, is geen doel; het is een middel, een strategie om ergens te komen. En de bron van die strategie ligt in de formulering van de onderzoeksvraag. Onderzoeksvragen worden namelijk door analytici anders geformuleerd dan door ontwerpers (in populaire termen ook wel design thinkers genoemd). Vanuit een analyserende mindset wordt de vraag gesteld hoe dingen werken, vanuit een ontwerpende mindset wordt de vraag gesteld hoe dingen zouden kunnen werken. Dat is een fundamenteel verschil.
Neem de ‘Papier Hier’-Holle Bolle Gijs uit de Efteling. Die is echt niet ontstaan vanuit een behoefte om meer aan nudging te doen (ze wisten toen nog niet eens wat nudging was), maar het is wel een antwoord op de vraag ‘hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen minder afval op de paden gooien?’. Hetzelfde geldt voor de ‘piano stairs’ in Zweden. Die vormen een prachtig antwoord op de vraag ‘hoe kunnen we ervoor zorgen dat meer mensen de trap nemen in plaats van de roltrap?’.
Vanuit een ontwerpende mindset stel je ‘hoe kan…’-vragen. De design thinking-stroom, of het wetenschappelijke equivalent design science research, stelt voor om na de formulering van de onderzoeksvraag verschillende strategieën te testen om te kijken wat de optimale oplossing voor de onderzoeksvraag is. In de ontwerpende stroom is onderzoek doen dus niet het bestuderen van verbanden maar het testen van oplossingsmogelijkheden. Op veel gedragsgeoriënteerde ontwerpvragen zal de nudging-strategie tot een mooie oplossing leiden. De godfather van nudging, Richard Thaler, won immers niet voor niets de Nobelprijs voor de economie. Meer nudging ontstaat dus vanzelf wanneer meer onderzoekers en beleidsmedewerkers de ontwerpende mindset adopteren.